Συνολικές προβολές σελίδας

Παρασκευή 11 Μαΐου 2012

«Τά τάλαντα…» Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου

Πρσεξε δ τι παντο δν παιτε μσως ατ πο νεπιστεθη. Διτι ες τν παραβολν το μπελνος (Ματθ. 21, 33), φο τν παρδωκεν ες τος γεωργος, πεδμησε. Κα δ νεπιστεθη τ τλαντα κα πεδμησε. Δι ν μθς μ ατ τν μακροθυμαν Του 

γ δ νομζω τι λγοντας ατ παινσσεται κα τν νστασιν. Μνον πο δ δν ναφρονται πλον γεωργο κα μπελν, λλ λοι εναι ργται. Διτι δν ναφρεται μνον στος ρχοντας, οτε στος ουδαους, λλ σ λους. Κα κενοι μν πο προσφρουν μολογον μ εγνωμοσνη κα τ δικ τους, λλ κα σα τος δωκεν δεσπτης. τσι μν νας λγει: «Κριε, πντε τλαντα μο δωσες», δ λλος λγει «δο», δεικνοντες τι π κενον λαβαν τ κεφλαιον τς ργασας των, κα Το ναγνωρζουν μεγλην χριν, κα ποδδουν τ πν ες Ατν.
Τ λγει λοιπν δεσπτης; «Εγε, δολε καλ» (διτι ατ εναι διον το γαθο, τ ν βλπ ες τν πλησον) «κα πιστ. Ες λγα φνηκες πιστς, ες πολλ θ σ γκαταστσω. Εσελθε ες τν χαρν το Κυρου σου», δηλνων μ τν πντησιν ατν λην τν μακαριτητα. Δν μιλει μως κα λλος τσι, λλ πς; «γνριζα τι εσαι σκληρς νθρωπος κα τι θερζεις κε που δν σπειρες κα μαζεεις κε που δν σκρπισες. Κα πειδ φοβθηκα, κρυψα τ τλντν σου. ρστε, πρε πσω ατ πο εναι δικν σου». Τ το παντ λοιπν Δεσπτης; «πρεπε ν βλς τ χρματ σου στος τραπεζτας», δηλαδ, πρεπε ν μιλσ, ν παραινσ, ν συμβουλεσ. λλ δν πεθονται; Ατ δν φορ σνα. Τ θ μποροσε ν γν περισστερο λογικ π ατ;
Ο νθρωποι μως δν κνουν τσι, λλ καθιστον πεθυνον το παιτουμνου εσοδματος τν διον τν δανειστν των. Ατς μως δν νεργε τσι, λλ λγει τι σ πρεπε ν πληρσς κα ν μο πιστρψς τ παιτομενον κρδος. «Κα γ θ τ παιρνα πσω μ τκον».  Τκον ννοντας τν πδειξιν τν ργων. Σ πρεπε ν κμς τ εκολτερον κα ν φσς τ δυσκολτερον ες μ. πειδ λοιπν δν καμεν ατ, λγει: «Πρετε τ τλαντον π ατν κα δστ το ες κενον πο χει τ δκα τλαντα, διτι ες κενον πο χει θ δοθον κα λλα κα θ περισσεσουν. μως π κενον ποος δν χει, θ το φαιρεθ κα ατ πο χει».
Τ σημανει λοιπν ατ; κενος πο χει τ χρισμα το λγου κα τς διδασκαλας δι ν φελ κα δν χρησιμοποιε τ χρισμ του, θ χσ κα τ χρισμα. ν κενος πο καταβλλει προσπθειαν, θ δεχθ περισσοτραν δωρεν, πως κενος χνει κα ατ πο εχε λβει. Δν περιορζεται μως μνο μχρις δ ζημι γι ποιον δν ργζεται, λλ τν ναμνει κα βαρι τιμωρα κα μαζ μ τν τιμωρα κα πφασις ποα εναι γεμτη μ βαρι κατηγορα. Διτι λγει: «Τν χρηστον δολον ρξτε τον ξω στ σκοτδι, που θ πρχ τ κλμα κα τ τρξιμο τν δντων».
Εδες τι χι μνο κενος πο ρπζει κα εναι πλεονκτης, οτε κενος πο κμνει κακ, λλ τιμωρεται μ τν σχτη τιμωραν κα κενος πο δν κμνει γαθς πρξεις. ς κοσωμεν λοιπν τ λγια ατ. σο εναι καιρς ς φροντσουμε γι τ σωτηρα μας. ς προυμε λδι στς λαμπδες.
ς καλλιεργσουμε τ τλαντο. Διτι ἐάν μελσουμε κα ἐάν διερχμεθα τ χρνο μας δ χωρς ν ργαζμεθα, δν θ μς λεσ κανες κε, στω κα ν χσουμε μρια δκρυα. κατηγρησε τν αυτν του κα κενος πο εχε βρωμερ νδματα, λλ δν φλησε τποτε. πστρεψε κα ,τι το νεπιστεθη κα κενος πο εχε λβει τ να τλαντο, κα μως καταδικστηκε. Παρεκλεσαν κα ο παρθνοι κα ρθαν κα χτπησαν τν πρτα, λλ μταια. Γνωρζοντας λοιπν ατ, ς καταθσουμε κα χρματα κα προθυμα κα προστασα κα λα δι τν φλειαν το πλησον. Διτι τλαντα δ εναι δυναττητα πο διαθτει καθνας, ετε γι ν προστατεσει, ετε σ χρματα, ετε δυναττητα διδασκαλας, ετε ες ποιοδποτε παρμοιο πργμα.
ς μ προφασζεται κανες τι να μνο τλαντο χω κα δν μπορ ν κμω τποτε. Διτι μπορες κα μ να ν προκψς. Δν εσαι πτωχτερος π κενη τν χρα (Μρκ. 12, 42). Δν εσαι περισστερον καλλιργητος π τν Πτρον κα τν ωννην (Πρξ. 3, 6), ο ποοι κα πειροι σαν κα γρμματοι, λλ μως πειδ δειξαν προθυμα κα καναν τ πντα δι τ κοινν συμφρον, κρδησαν τος ορανος. Διτι τποτε δν γαπ Θες τσο, σο τ ν ζομε κα ν κνουμε τι καλ μπορομε γι τος λλους.
Γι ατ μς δωσε Θες τ δυναττητα το λγου, κα τ χρια κα τ πδια κα τ σωματικ δναμι κα τν νον κα τν φρνησιν, δι ν τ χρησιμοποισουμε λα ατ κα δι τν δικν μας σωτηραν, λλ κα γι τν φλεια το πλησον. Διτι λγος δν εναι χρσιμος μνον δι ν μνομε κα εχαριστομε, λλ εναι χρσιμος κα γι ν διδσκουμε κα ν συμβουλεουμε.
Κα ἐάν μν τν χρησιμοποισουμε γι ατ τ σκοπ, μιμομεθα τν Δεσπτη. Ἐάν μως χι, ττε μιμομεθα τν διβολον. Διτι κα Πτρος, ταν μν μολγησε τν Χριστ, μακαρσθη πειδ μολγησε τ λγια το Πατρς (Ματθ. 16, 16-18), ν ταν παρεκλεσε τν Κριον ν ποφγ τν σταρωσιν, πετιμθη πολ, διτι φρνει κενα πο ρσουν στ διβολο (Ματθ. 16, 22-23). Κα ν γι ατ πο επε ττε π γνοια Πτρος τση ταν κατηγορα, ποα συγγνμη θ χουμε μες, ταν μαρτνωμε πολ κα κοσια;
ς μιλσουμε λοιπν τσι, στε π τν μιλα μας ν γνωνται φανερ τ λγια το Χριστο. Διτι δν λγω τ λγια το Χριστο, ἐάν π μνο «σκω κα περπτησε» (Πρξ. 3, 6), οτε ν επω «Ταβιθ σκω» (Πρξ. 9, 40). λλ πολ περισστερο, ταν ν μ βρζουν ελογ. ν μ πειλον προσεχομαι πρ κενου πο μ πειλε (Ματθ. 5, 44).
λλοτε μν λοιπν λεγα τι γλσσα μας εναι χρι τ ποο ψαει τ πδια το Θεο. Τρα μως μ πολλν πτασιν λγω, τι γλσσα μας εναι γλσσα, πο μιμεται τν γλσσα το Χριστο, ταν ββαια πιδεικνύῃ τν πρπουσα προσοχ, ταν λμε σα κενος θλει. Ποα δ εναι ατ πο κενος θλει ν λμε; Εναι τ γεμτα πιεκεια κα πρατητα λγια. πως λοιπν μιλοσε κα κενος, λγοντας σ ατος πο Τν βριζαν: «γ δν χω δαιμνιον» (Ματθ. 11, 18), κα λλο: «Ἐάν μλησα κακς μολγησε τ κακ πο επα» (ω. 18, 23). Ἐάν τσι μιλς κα σ, ν μιλς ποβλποντας στν διρθωσι το πλησον, χεις γλσσα πο μοιζει μ τ γλσσα το Χριστο. Κα ατ τ λγει διος Θες, μ τ ν λει: «ατς πο βγζει ντιμο π νξιο, εναι σν στμα μου» (ερ. 15, 19).
ταν λοιπν γλσσα σου εναι πως γλσσα το Χριστο, κα τ στμα σου γν στμα το Πατρς, κα εσαι νας το γου Πνεματος, ττε μ ποι τιμ θ μποροσε ν συγκριθ ατ; Διτι οτε ἐάν τ στμα σου ταν φτιαγμνο π χρυσφι, οτε ν ταν π πολυτμους λθους, θ λαμπε τσο, πως λμπει τρα, πο φωτζεται π τν κσμο τς πιεικεας. Διτι τ εναι πι ποθητ π να στμα πο δν ξρει ν βρζει, λλ χει μθει ν ελογ κα ν καλομιλει; Ἐάν δ δν νχεσαι ν ελογς κενον πο σ καταρται, ττε σιπα, κα ατ κμε το στν ρχ.
πειτα βαδζοντας στν δ κα προσχοντας, θ φτσς κα σ κενο κα θ ποκτσς στμα ττοιο σν ατ πο ναφραμε προηγουμνως. Κα μ νομσς πς εναι τολμηρ ατ πο επα. Διτι Δεσπτης εναι φιλνθρωπος κα ατ θ σο δοθ σν δρο τς γαθτητς Του. Τολμηρ εναι ν χ στμα πο ν μοιζει στ διβολο, ν χ γλσσα μοια μ το πονηρο δαμονα, διατερα μλιστα κενος ποος συμμετχει σ τσο μεγλα μυστρια κα κοινωνε τν δια τν Σρκα το Δεσπτου.
χοντας λοιπν στ νο σου ατ, γνε πως ταιριζει σ κενον σο μπορες. ταν λοιπν γνς μοιος μ Ατν, δν θ μπορσ διβολος πλον ν σ δ κατ πρσωπον. Διτι διακρνει στ μορφ σου τν χαρακτρα τν βασιλικν. Γνωρζει τ πλα το Χριστο, μ τ ποα ττθηκε. Κα ποα εναι ατ; πιεκεια κα πρατης. Διτι, ταν κατ τος πειρασμος τν ξσχισεν στ ρος κα τν ξπληξε (Ματθ. 4, 1-11), δν ταν γνωστ, τι ταν Χριστς, λλ τν διωξε μ τ λγια μνον. Τν νκησε μ τν πιεκεια, τν κατετρπωσε μ τν πρατητα. Ατ κνε κα σ. ταν δς νθρωπο ποος γινε διβολος κα σ πλησιζει, τσι νκησ τον κα σ. Σο δωσε Χριστς τν δναμη ν Το μοισς σο ξαρτται π σνα. Μ φοβηθς κοοντας τοτο. Φβος εναι ν μ γνς πως κενος.
Μλησε λοιπν πως κενος κα Το μοιασες σ ατ, στ νθρπινα ββαια μτρα. Γι ατ εναι ντερος κενος πο μιλει τσι, παρ κενος πο προφητεει. Διτι μν προφητεα λκληρος εναι χρισμα. ν δ, τ ν μιλς δηλαδ πως Χριστς, χρειζεται κα κπος δικς σου κα δρτας. Δδαξε τν ψυχν σου ν σο διαπλσσ τ στμα τσι, πο ν μοιζ μ τ στμα το Χριστο. Γιατ μπορε ἐάν θλη κα ατ ν κατορθσ. Γνωρζει τν τρπο, ν δν εναι ρθυμη. Κα πς διαπλσσεται ττοιο στμα; Μ ποι χρματα; Μ ποι λικ; Μ καννα λικ ββαια κα χρμα, παρ μνο μ ρετ κα πιεκεια κα ταπεινοφροσνη.
ς δομε πς διαπλσσεται κα τ στμα το διαβλου, γι ν μ φτιξουμε ποτ κτι ττοιο. Πς πλσσεται λοιπν; Μ κατρες, μ βρεις, μ βασκανες, μ πιορκες. Διτι ταν κποιος χρησιμοποι τ λγια το διαβλου παρνει κα τν γλσσαν του. Ποαν λοιπν συγχρηση θ χουμε, μλλον ποα τιμωρα δν θ ποστομε, ταν πιτρπουμε στ γλσσα, μ τν ποα ξιωθκαμε ν γευθομε τς Σαρκς το Δεσπτου Χριστο, ν χρησιμοποι λγια το διαβλου;
ς μ τς πιτρψουμε λοιπν, λλ ς καταβλουμε κθε προσπθεια ν τν κπαιδεσουμε ν μιμται τν Δεσπτην της. Διτι ν τν διδξωμε ατ, μ πολλ παρρησα θ μς τοποθετσ στ Βμα το Χριστο. Ἐάν κανες δν γνωρζ ν μιλάῃ τσι, οτε Κριτς θ τν κοσ. Γιατ πως, ταν συμβ ν εναι Ρωμαος δικαστς, δν θ καταλβ τ λει κενος πο πολογεται κα δν γνωρζει ν μιλει Ρωμαϊκ, τσι κα Χριστς. ν δν μιλς μ τ δικ Του τρπο, δν θ σ κοσ, οτε θ σ προσξ. ς μθουμε λοιπν ν μιλμε τσι, πως συνθισε ν κούῃ Βασιλις δικς μας. ς προσπαθσουμε ν μιμομεθα τν γλσσαν κενη.
Κα ν βρεθς σ πνθος, πρσεχε ν μ σο διαστρεβλσ τ στμα μεγλη λπη, λλ ν μιλσς πως Χριστς. Διτι πνθησε κα Ατς τν Λζαρον (ω. 11, 33-35) κα τν οδα. ν βρεθς σ φβο, φρντισε πλιν ν μιλσς πως κενος. Διτι βρθηκε κα Ατς σ φβο γι σνα «κατ οκονομαν». Επ κα σ: «ς μ γν μως τ θλημ μου λλ τ δικ σου» (Λουκ 22, 42). Κα ταν κλας, δκρυσε ρεμα πως κενος. Κα ταν βρεθς σ σκευωρες κα λπη, κα ατ ντιμετπισ τα πως Χριστς. Διτι κα μηχανορραφες ντιμετπισε κα λυπθηκε, λλ επε: « ψυχ μου εναι λυπημνη μχρι θαντου» (Ματθ. 26, 38). Κα σο χρισε λα τ ποδεγματα, δι ν τηρς ατ «ς μτρον» κα ν μ καταστρατηγς τος καννες, πο σο χουν δοθ.
τσι θ μπορσς ν χς στμα, μοιο μ τ στμα κενου. τσι, ν θ βαδζς πνω στ γ, θ πιδεικνύῃς σ μς γλσσα μοια μ τν γλσσαν κενου πο βρσκεται στν οραν, διατηρντας τ μτρο στ λπη , στν ργ, στ πνθος, στν γωνα. Πσοι π σς εναι κενοι πο πιθυμον ν δον τν μορφν Του;  Ν λοιπν, τι εναι δυνατν χι μνον ν Τν δομε, λλ κα ν γνουμε μοιοι μ Ατν, ν προσπαθσουμε.
ς μν ναβλλουμε λοιπν. Διτι δν γαπ τσον τ στμα τν προφητν, σον κενο τν πιεικν κα πρων νθρπων. «Πολλο», λγει, «θ μο πον: Δν προφητεσαμε στ νομ Σου; Κα γ θ τος επ: Δν σς γνωρζω» (Ματθ. 7, 22). Τ δ στμα το Μωυσως, πειδ ταν πολ πιεικς κα προς (διτι « Μωυσς», λγει, «ταν νθρωπος προς περισστερο π λους τος νθρπους τς γς» ριθμ. 12, 3), τσο πολ τ γαποσε, στε ν πε: «μιλοσε π πολ κοντ, στμα μ στμα, πως μιλει νας φλος μ τν φλο του» (ξ. 33, 11 κα ριθμ. 12, 8). Δν θ δνεις ντολς στος δαμονες τρα, λλ θ διατσσς ττε κε τ πρ τς γεννης, ἐάν ββαια χς τ στμα σου μοιο μ τ στμα το Χριστο.
Θ διατσσς τν βυσσο το πυρς κα θ λγς: «Σιπα φιμσου» (Μρκ. 4, 39), κα μ πολλν παρρησα θ νβς στος ορανος κα θ πολασς τ βασιλεα, τν ποα εθε ν πιτχουμε λοι μες, μ τν Χρη κα φιλανθρωπα το Κυρου μας ησο Χριστο, στν ποον νκει, μαζ μ τν Πατρα κα τ γιον Πνεμα, δξα, δναμη, τιμ, τρα κα πντοτε κα στος αἰῶνας τν αἰώνων. μν.
(πσπασμα π τν μιλα ΟΗ’)

Δεν υπάρχουν σχόλια: